Herzlich Willkommen!

Wiehnachten na de Flucht (2)

Wiehnachten 1944 fierten wi noch to Huus up uns Hoff in Oostpreußen, in groot Unsekerheid för mien Moder, of dat woll dat letzt ween kunn, dat letzt Maal de Wiehnachtsboom smücken, dat letzt Maal in de festlik Wiehnachtsstuuv binanner to sitten. Se bemöh sück, dat drohend Malör to verbargen. Wi mussen up uns Vader verzichten, he weer tegen de russisch Armee an de Oostfront in Oostpreußen insett worden. De Angst, uns Vader nich mehr levend wedder to sehen, dör de Berichte van Soldaten ok noch grauenhaftiger maakt, de dör uns Dörp Schönbruch trucken.

As de Front End van Januar 1944 al slimm dicht bi weer, moot mien Moder mit uns fiev Kinner de Hoff verlaten un mit Peerd un Wagen flüchten. Van de Krieg överrullt, van russisch Soldaten överfallen und utplünnert, Grausaamheiden mit antokieken un Hunger liedend, kemen wi na bold een Jahr na Oostfreesland (Rheiderland) in Pleegfamilies. Mit sess Jahren kunn ik wedder een upquickend Wiehnachtsfest fiern. Mien Moder harr uns Vader över de Söökdienst wedder funnen. He weer na sien Verwunden in Schleswig-Holstein van de Wehrmacht entlaten wurden un harr in een Boomschool in Pinneberg Arbeid funnen. Dat weer een groot Freud, un to Wiehnachten besöök he uns in Oostfreesland. He keem na mien Moder, de daarmals na uns Ankunft mit mien dree Brör de Buurnfamilie Müller todeelt wurden.

In Müllers „good Stuuv“ drepen wi uns all tosomen. Uns Vader keem uns eerst as een Frömden vör, de nich ohn Moit de Weg in uns Familie torügg fund. Mit lüchtig Ogen bekeken wi de bunt schmückt Wiehnachtsboom, un de warm Schien van de brennend Kersen spegeln sück in uns Ogen tegen. Dat weer jüst so as in Oostpreußen. Jeden van uns schunk mien Vader een sülvstmaakt Speeltüg. Up eenmaal pultert daar wat vör de Dör! As ik dat luut Gedrüs hör, weer ik deep verschrucken. Tomaal gungen mi de schrickelken Kriegsbeleevnisse wedder dör mien Körper. Wu traumatiseert föhl ik wedder de Ohnmacht, sück nich wehren to könen, as de Russen in uns Huus indrungen. Verlichtert seeg ik de Wiehnachtsmann mit een Sack vull van Geschenke in uns Stuuv intreden, un bilüttjen kunn ik mi wedder beswichtigen.

Twee Jahr later trucken wi alltosomen na Pinneberg in een eng Warkswohnung van de Boomschool Wohlt un kunnen wedder as Familie tosomenleven. Wi harrn nich veel un de Not weer noch heel groot, wiel mien Vader, nu as eenfach Arbeider, man bloot wenig verdenen kunn. Doch mien Öllern weern d`r achteran, de Advents- un Wiehnachtstied för uns Kinner mit dat Wenigst, wat se sück leisten kunnen, moi to gestalten.

To`n 1. Advent makten se een groten Adventskranz ut Dannengrön, ümto kemen rood Sleifen, steken veer dick rode Kersen daarup un hungen hüm över de Disch an de Böhn. Jeden Adventssönndag seten wi bi Kersenlucht in blied Runn an de Disch. Wi leest Geschichten vör, lehrt Gedichte un sungen Wiehnachtsleder. Mit sülvst bastelt Tüg schmucken wi de Stuuv to`n Advent ut. Dat Hoogste in de Adventstied weer, dat mien Öllern mit uns Kinner na Hamburg fohren deen. För kinnerriek Familien geev dat Priesofslag för de Bahnfahrt. Wi bummeln dör de wedder neei upboot, in Lüchterglanz festlik utsmückt Mönckebergstraat mit de veel groot Geschäften. De Schaufensters weern mit heel moi Saken dekoreert, mit prächtig Märchenbiller un sück bewegend Figuren, Puppen un Plüschdeerten. De Währungsreform maak disse Overmaat mögelk. Wi kunnen uns nich sattsehen un pressen uns Nös an de Schieven platt. Veel Kinnerwünske nehmen Förmen an, weern aver för mien Öllern nich to betahlen. Daarum bestund uns Inkoperee faken bloot ut Schaufensterkieken.

Na de Krieg, as wi noch in Pinneberg levten, harr mien Moder ok mit uns Königsberger Marzipan bucken, bloot aver na een Nakriegsrezept, dat Ersatzbigaven bargen dee. Mandeln, de man daarför in groot Mengen nödig harr, weern veelst to düür. Mien Moder wuss sück immer to helpen un kunn goot improviseeren. Se kookt Melk up, leet fein Grieß un Zucker ünner Röhren rinrieseln. De kold wurden Masse schmuck se mit een paar Drüppel Bittermandelöl of. Ut dissen Deeg stellten wi ok Marzipantuffels her un rullten se in bietje Kakao oder Puderzucker.

Peperkoken druffen nich fehlen. Wi Kinner hulpen mit bi Kekse backen un pickten de daalfallenden Krümel mit de Fingerspitzen up. De fertig backten Kekse packde mien Moder tomaal in Dösen, de se hoch boven up de Schapp stellen dee, daarmit nüms daarbi kunn, se weern doch för de Bunt Teller to Wiehnachten dacht. De Bunt Teller weern för uns Kinner. Wi harrn uns doch so spitzt up de Schokolaaslickeree. Fein putzt Appels, Mandarinen un Appelsinen, sülvst maakt Kekse un de in Harvst upsammelt Nöten kemen daarto.

Mit groot Uppass knacken wi de Nöten. „Wer will mit mir Vielliebchen essen?“ fraag ik, as ik een düppelten Keern, een Pärchen, finnen dee. Mien Brör Dietmar boot sück an. Dit Spill kenn ik van mien Öllern, de uns disse oostpreußisch Bruuk verklaart harrn. Man deelt sück dat Keernpärchen mit sien Leevke un eet dat tosomen up. Daarbi seggt man wat, wat man sück van de anner wünskt. Well denn anner Morgen as Eerst de anner „Guten Morgen, Vielliebchen!“ toreep, harr wunnen un kreeg dat Begehrde. Wiel ik nich rechttiedig daaran dacht harr un mi mien Brör mi tovör keem, muss ik mi över mien Vergetelkheid argern.

Ilsa Langanke

Ut mien Book: „Und die Sehnsucht bleibt“

Schardt Verlag Oldenburg

ISBN 3-89841-298-9

24.11.2008