Persönliches

Christa Arntz

Wiel Plattdütsch mien Heimatspraak, mienModerspraak is (kien Dialekt, nä – sogor Amtsspraak), un ick geern wat to Papier bring, föhl ick mi beropen, dat ok all Daag oder tomins faaken to don. Plattdütsch is een hartlich un warm Spraak, denn een Pack Schellns in uns Moderspraak is eher noch een stump Mest, wor man noch up rieden kann. De sülvig Wöer könt in Hochdütsch een scharp Raseerkling wen – un de schnitt dör un dat deit seer. Dat is för mi ok een van veel Grünnen, plattdütsch to snacken un ok to schrieven.

Negen Johr schriev ick all över dit un dat ut uns Leben, över Minschen, Derten, Technik un maak mi ok Gedanken doröver, wat in de Daagblö un dör uns Kiekkasten in de Welt brocht word. Mien Spickzedellaager word immer grötter, intüschen is ok mien tweed Book fertig un kummt up`n Bökermarkt. De Böker gifft in d` Bookhannel. Ji könt ok direkt bi mi bestellen.
Een Bült Gschichten un Vertelln hebb`k hier un dor vörlesen, so ok 5 ½ Johr jeden Maand bi Radio Jade. Vör 7 ½ Johr hebb ick uns Plattsnacker-Runn in`d Leven ropen.
Nu will uns Rudi mit sien schlauen Computer de Minschen buten över`d Internet uns Plattsnacker-Runn künnigmaaken un dat is in mien Ogen een lütten Bosteen, um de plattdütsch Spraak immer wer aktuell to maaken. All dat, wat immer wer aktuell maakt word, vergett man so licht nich (is „in“, so as de jung Lü dat vandaag seggt).
Laat uns dat Plattdütsch immerto „in“ maaken!

Karin Steiner

Plattdütsk is min Moderspraak!

Mi maakt dat Plaseer in min Moderspraak – uns plattdütsk Spraak – to schrieven. Wenn well meent, plattdüsk snacken un schrieven weer man eenfach un mackelk, de irrt un lett dat blieven, denn all Lü könt dat nich. Aber, ik hebb noch een Spraak daarbi un bün stolt, dat ik dat kann. Plattdütsk is een Spraak un kin Dialekt. Min Vöröllern un Öllern hebbt mi dat lehrt, se stammt ut Oostfreesland.

Uns Plattdütsk sall un mutt wieder leven un bestahn. Wi dröfft uns nich schamen, dat wie Plattsnacker sünd. Ik sett mi dr düchtig vör in. Ideen? Hebb ik genog! Ik hebb sovöl plattdütsk beleevt un hört Vertelln, daar kreeg ik glatt noch een Book van togang.

Ik weet noch, dat geev een Tied, daar wurrn de Jungdeerns un Jungkeerls wenn se ut`t School kemen un een Arbeitsstee söcht hebbt, fraagt, of se denn ok platt snacken könt. Ja, so weer dat dotieds. Freesk/oostfreesk Plattdütsk is min Moderspraak, so as ik dat all min Leev weent bün.  
Un upwussen bün ik in Husum, Kreis Freesland. Husum, dat is een Deel van uns Kreisstadt Jever. Hier tummel ik mi mit Taukespringen, up Stelten lopen, Plünnen tusken för Puppenkleer, Footballspölen mit Jungs, Tünnbandlopen, Ballprobe, Knickern, Schöfeln un swemmen in`t Husumer Swemmbad, ok weer de Gang unner de Grund in`t Slöttpark in Jever nich vör mi seker. Mehr harr`n wi Kinner nich in de fievtiger Jahren. Up Good Husum hebb ik de Koih mit mulken un foort – un de Zeegenbuck targt. Stiekelbejen, Albejen in uns Tuun plückt un in`t Harvst hulp ik bi de Buren to Kartuffels arnten.
Bi een Fototermin bün ik an min letzt Warkeldag vör min „Rentnerin-Unruhestand“ up de Idee brocht worden, plattdütsk Geschichten to schrieven. Toeerst lüttje Vertelln un denn wurr dat immer mehr. Butendeem lees ik ok Märchen, Riemsels, Vertelln un van mi in plattdütsk brocht Lokalnarichten as Moderatorin bi uns Lokalsender Radio Jade in Wilhelmshoben. Ik denk denn, in min Stünn up Plattdütsk ok Kinner an dat Radio to kriegen. So hoop ik denn in min Binnerst, dat de Kindjes Sinn för uns plattdütsk Spraak un Kultur kriegt.
Mit-Autorin bün ik in een Gebedd-Book. Dat Ennen van min Gebedd is de Overschrift to dat Book worden. Min Freid weer groot. Geern hör ik to „De Spieker“ Heimatbund för nedderdütsk Kultur e.V. as enkelt Lidd in`n Schrieverkring. Dat weer van mi`n ganz groot Wunsk, un he is in Erfüllung gahn. Daar hebb ik min Vermaak an, denn uns Plattdütsk sall un mutt leven. In de Plattdütsk Gespreekkring in`t „Jeverländisch Öllerdoom- un Heimat-vereen“ in Jever warkel ik in`t Vörstand mit. Wi all freit uns so all paar Maant in`d Jahr up regen Tospraak un Mitmaken van uns plattdütsk Frünnen.
Ik verhaal mi, wenn ik een Idee to`n neei Geschicht hebb. In mien Familie föhl ik mi burgen. Hier will ik mi düchtig bi min Mann un uns Kinner bedanken. Se harr`n mit mi immer Geduld, wenn ik eenmaal wedder na min „Fründ“, na min Computer gahn bün. Denn plattdütsk schrieven is för mi een Sücht! Uns plattdütsk Spraak un Kultur mutt wiederleven un stadig blieven – se dröfft nich ünnergahn!